Gi trong Jiu-Jitsu: Từ bộ trang phục mượn tạm đến dẫn đầu trào lưu thời trang võ thuật

Hành trình huyền thoại từ một môn võ non trẻ trở thành tượng đài duy mỹ trong giới võ thuật của Jiu-Jitsu, được khắc họa rõ nét trên sự phát triển của bộ võ phục (còn gọi là Gi) – từ bộ trang phục mượn tạm của bộ môn Judo chỉ có một màu trắng đơn điệu, đến cơn nghiện thời trang quấn lấy võ sinh trên toàn cầu. 

Trước đây nếu mỗi người chỉ sở hữu 1-2 bộ Gi để tập luyện lẫn thi đấu trong suốt cuộc đời võ đạo, thì hiện tại mỗi cá nhân sẵn lòng làm giàu bộ sưu tập của mình với 5-10 bộ Gi mỗi năm.  Điều gì đã làm nên sự cuốn hút này, hãy cùng Gisdio tìm hiểu nhé

Nội dung bài viết:

1. Nguồn gốc của võ phục Jiu-Jitsu
2. Hành trình ‘thời trang hoá’ của võ phục Jiu-Jitsu
3. Võ phục Jiu-Jitsu tại Gisdio

1. Nguồn gốc của võ phục Jiu-Jitsu

Năm 1915, võ sinh Judo nổi tiếng thế giới Mitsuyo Maeda đã tới Brazil và truyền bá bộ môn Jiu-Jitsu và Judo (ở thời điểm này Judo và Jiu-Jitsu vẫn còn được xem là một bộ môn). Ba học sinh đầu tiên của Mitsuyo đã nổi tiếng và trở thành những người đầu tiên sáng lập Brazilian Jiu-Jitsu: anh em nhà Carlos, Helio Gracie và Luiz Franca.  Từ những kiến thức đã học từ Maeda, học đã chuyển trọng tâm các kỹ thuật vật lộn đứng của Judo sang các kỹ thuật đấu vật, cận chiến trên mặt đất và những sáng tạo mới này được gọi là Brazilian Jiu-Jitsu cho đến ngày hôm nay. Trong lúc phát triển Jiu-Jitsu, võ phục lúc  ấy đang dùng của Judo đã được sửa đổi cho phù hợp với lối đánh mới. 

Tay áo của Judo thường có xu hướng dài và rộng để hỗ trợ trong việc cầm nằm. Trong khi đó Brazilian Jiu-Jitsu lại thiết kế một hệ thống kỹ thuật với mục đích cấm, nắm, kiểm soát đối thủ với Gi. Vì vậy, Gi ở thời kỳ này đã được thiết kế lại để phần tay áo ngắn lại (ở giữa khủy tay) để không dễ bị kiểm soát. Đồng thời vải cũng được thay đổi để cứng hơn để đảm bảo độ bền khi tập luyện.

Đến những năm 1970s thì Gi của Jiu-Jitsu thay đổi, chuyển từ thiết kế tay áo ngắn thành kiểu tay dài thịnh hàng ngày nay. Theo liên đoàn Jiu-Jitsu thế giới (IBJJF) quy định rằng độ rộng tối đa của cổ tay là 7cm để đảm Gi phục không bị lùng thùng gây bất lợi cho người mặc.

Võ phục Jiu-Jitsu ở hiện tại – tay áo dài đến cổ tay

2. Hành trình ‘thời trang hoá’ của võ phục Jiu-Jitsu

Thời gian đầu, Gi Jiu-Jitsu vẫn bị ảnh hưởng bởi võ phục Judo khi chỉ trung thành màu trắng và không có patch hay các hình thêu họa tiết trên Gi như hiện tại. 

Đến những năm 70 của thế kỷ trước, Gi lúc này đã có sự thay đổi. Con trai Carlo Gracie (Reylson Gracie) đã tạo ra những bộ Gi màu sắc đầu tiên, đây có thể được xem là những viên gạch đầu tiên cho bộ Gi Jiu-Jitsu hiện tại. Những màu sắc trong Gi phục của Reylson có thể nói đến là đen, vàng, xanh nước biển. Hiện tại, liên đoàn Jiu-Jitsu chỉ cho phép Gi trắng, xanh dương và đen là các màu được thi đấu. Nhưng đối với những người tập luyện tìm kiếm thứ gì đó khác biệt trong Jiu-Jitsu thì vẫn có thể lựa chọn nhiều màu sắc khác như: hồng, xám, navy, tím… Các câu lạc bộ Jiu-Jitsu dường như không có quy định màu võ phục của hội viên khi tập luyện.

Màu sắc của Gi đã không còn giới hạn trong màu trắng

Với những người theo dõi Jiu-Jitsu đã lâu cũng ấn tượng với những miếng patch custom được may tỉ mỉ trên Gi. Những năm 1980s, khi các vận động viên Jiu-Jitsu bắt đầu nhận tài trợ. Họ trao đổi các bữa ăn hay việc cắt tóc miễn phí ở địa phương bằng việc gắn các miếng patch của nhà tài trợ trên Gi, rồi xuất hiện trong các trận đấu địa phương và quốc tế. Trên thực tế thì những miếng patch này có ý nghĩa rất lớn với người tập Jiu-Jitsu. Trước đó, mọi người tập Jiu-Jitsu đều bình đẳng và tất cả đều giống nhau, những chiếc đai là điểm khác biệt duy nhất phân biệt các cấp độ của người tập luyện. Những chiếc patch với đủ hình dạng và màu sắc làm cho Gi phục trở nên thú vị và mở ra cơ hội cho các vận động viên kiếm thêm thu nhập nên nhanh chóng nhận được đón nhận của các vận động viên Jiu-Jitsu.

Wallid Ismail với chiếc Gi đính toàn patch của nhà tài trợ. Ông là VĐV Jiu-Jitsu đầu tiên có sống hoàn toàn nhờ vào tiền tài trợ.

Những năm 1990s, Roycie Gracie thi đấu UFC và chiến thắng bằng những kỹ thuật Jiu-Jitsu.Jiu-Jitsu từ đó nhanh chóng phổ biến với khán giả đại chúng. Càng có nhiều người tham gia Jiu-Jitsu không phải vì mục đích thi đấu mà đơn giản là để tự vệ, giảm cân hay sức khỏe. Nhưng việc gắn patch trên Gi vẫn được những người tập phổ thông hướng ứng nhiệt tình bởi tính thời trang.Ý nghĩa của patch đã được thay đổi để hợp với người tập hơn, không chỉ là công cụ quảng cáo mà còn là nơi gián tiếp thể hiện sở thích, quan niệm, châm ngôn sống…

Người tập Jiu-Jitsu với những chiếc patch liên quan đến sở thích của mình

Cùng với sự phát triển của số lượng người tập thì đó là những nhà cung cấp cấp võ phục. Các thương hiệu mang đến cho thị trường những bộ Gi đa dạng màu sắc và mẫu mã. Họ bắt đầu chú ý đến các câu chuyện, lên ý tưởng và thực thi trên Gi. Những nhà sản xuất mang đến cho thị trường những phương pháp trang trí Gi mới như in lụa, thêu hoa, nhuộm buộc (tie dye)… làm Gi càng thêm tinh xảo và lưu trữ được lâu. Điều này làm các võ sinh mê mẩn. 

Gi được các thương hiệu thêu hoạ tiết để tăng giá trị nghệ thuật

Ngày nay, người tập Jiu-Jitsu có nhiều hơn một bộ Gi trắng. Họ thú nhận rằng có Gi mới khiến mình có hứng thú tập luyện hơn, họ săn lùng những mẫu Gi quý hiếm trên khắp thế giới bổ sung các bộ sưu tập Gi của mình. Có những người có nguyên một tuần Gi tập luyện để tiện cho mình thay đổi mỗi ngày.

 3. Võ phục của Gisdio

Đến với Gisdio, nhìn vào những bộ Gi mang đầy patch và logo của hội viên bạn cũng có thể hiểu được một phần về cá tính hoặc con người của họ, thường thì cảm nhận của mỗi người khi khoác lên người bộ Gi phục Brazilian Jiu-Jitsu giống như một trút bỏ đi các lo âu về công việc hay cuộc sống mà chuyển qua một trạng thái khí chất khác của bản thân. 

Hiểu rõ góc nhìn đó của người tập luyện, Gisdio đã kết hợp với TheGis một brand chuyên về võ phục Jiu-Jitsu với hơn 7 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Custom và thiết kế võ phục Gi vừa vặn với thể trạng người Việt, giúp người tập có thể tự do sáng tạo võ phục theo sở thích cá nhân, mang thêm phần thú vị cho Jiu-Jitsu Lifestyle của bạn. 

Võ phục của hội viên tại Gisdio