Học cách kiểm soát nỗi sợ, cậu bé 7 tuổi tự do khám phá tiềm năng bản thân

*Buổi phỏng vấn với phụ huynh Xavier được thực hiện bằng tiếng Anh và được KIDio biên dịch sang Tiếng Việt

Ngay từ nhỏ Xavier đã bộc lộ cá tính thích khám phá, ham học hỏi – tuy nhiên khi đối mặt với các hoạt động mới ngoài không gian gia đình, cậu bé thường bị một nỗi sợ vô hình ngăn lại và có xu hướng trở nên thụ động, lảng tránh. Trong thời gian đến trường, cậu còn bị các anh lớp trên thường xuyên thực hiện hành động bạo lực ngôn từ, khiến Xavier càng trở nên cảnh giác và bất an khi không có cha mẹ kề bên. Là người hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, ngoài lời khuyên thì phụ huynh Xavier còn muốn bạn rèn luyện tâm lý và có kĩ năng tự bảo vệ bản thân – vì thế đã thuyết phục con tập luyện JiuJitsu ở độ tuổi lên 5. 

Sau gần 2 năm luyện tập, thật khó nhận ra cậu bé Xavier thường thút thít mỗi khi vào lớp ngày nào – không chỉ năng động trong các hoạt động thể chất, cậu bé còn rất điềm tĩnh chờ đợi người đối diện tập trung lắng nghe mỗi khi nêu lên một ý kiến cụ thể, điều không dễ thấy được ngay cả với những người trưởng thành. Vậy điều gì đã giúp Xavier thay đổi? Cùng KIDio khám phá nhé!

1. Chào anh, anh giới thiệu bản thân cho các độc giả của KIDio biết nhé!

Chào bạn, mình là Andrew Newton. Hiện tại mình là giáo viên của trường The American School (TAS). Mình là phụ huynh của bé Thiện An 7 tuổi hay được các Coach gọi là Xavier. 

Xavier là một đứa trẻ có ý thức tự hoàn thiện bản thân từ sớm, nhưng bé cũng mang trong mình những nỗi sợ hãi, khiến bé ngần ngại khi tham gia các hoạt động mới. Vì thế mình quyết định cho bé học võ thuật, để vừa trang bị kỹ năng tự vệ vừa giúp bé thêm tự tin. Ngoài ra bản thân mình cũng đã yêu thích võ thuật từ nhỏ nhưng phải đến khi trưởng thành mới có cơ hội tập luyện, mình muốn tạo điều kiện để Xavier trải nghiệm những gì mình đã bỏ lỡ. 

Xavier bắt đầu tập luyện Brazilian JiuJitsu tại KIDio từ tháng 2 năm 2023. Sau gần hai năm gắn bó, bé không chỉ phát triển thể chất mà còn trở nên tự tin hơn. Điều làm mình ấn tượng nhất là Xavier không còn sợ hãi nữa. Dù phải thực hiện những bài tập lặp đi lặp lại đến kiệt sức, Xavier vẫn kiên trì, không bao giờ bỏ cuộc. 

2. Anh có thể mô tả rõ hơn về nỗi sợ của bé được không? 

Xavier thường e ngại và tránh né các hoạt động, môi trường mà bé không quen thuộc, vì cho là nguy hiểm và ẩn chứa rủi ro. Xavier sợ leo thanh xà khỉ vì nghĩ đến cảnh bị ngã, khi gặp ai đó không quen thuộc, bé cũng hình dung ra những hành động không tốt mà người đó có thể làm và có xu hướng tìm chỗ trốn. 

Những ngày đầu đến KIDio, việc học các kỹ thuật té ngã an toàn cũng khiến Xavier cảm thấy lo lắng và luôn tìm cách tránh né việc đến lớp. Mình đã động viên Xavier rất nhiều trong suốt thời kỳ đầu, và khi dần dần làm được các kĩ thuật trong lớp, bé bắt đầu cảm thấy thích và tự tin hơn.

Hình ảnh Xavier và Coach trong ngày thăng cấp lên đai xám

3. Đâu là thời điểm anh nhận ra Xavier bắt đầu có chuyển biến tốt?

Là lúc Xavier chia sẻ với mình rằng các bài thể lực trong lớp tuy rất mệt, nhưng Xavier nhận ra mình có thể làm được nếu không bỏ cuộc. Bí quyết nằm ở ở lắng nghe hiệu lệnh của Coach, trong lúc tập luyện cũng như đấu tập. 

Khi thấy việc lắng nghe có hiệu quả thì Xavier dần trở nên bình tĩnh hơn, quen với áp lực mỗi khi quá mệt và dần sự lo lắng mất dần, thay vào đó là hứng thú và tự mình thử nghiệm những kỹ thuật mới.

4. Tiến bộ hơn trong lớp võ có giúp gì cho Xavier trong cuộc sống thường ngày của bé không?

Trước đây, Xavier từng là nạn nhân của việc bị bắt nạt, nhưng sau khi bắt đầu tập luyện JiuJitsu, bé không còn bị bắt nạt nữa. Kỹ năng tự vệ và sự tự tin mà bé có được từ bộ môn này đã giúp Xavier đứng vững hơn trước những tình huống như vậy. Bên cạnh đó, Xavier cũng bắt đầu suy nghĩ và tiếp cận các vấn đề một cách chiến lược hơn, không chỉ trong võ thuật mà còn trong cuộc sống hàng ngày.

Với cân nặng 23kg, Xavier đã thử sức và nâng thành công một chiếc kettlebell nặng 32kg. Xavier còn có thể bơi nhiều vòng tại hồ bơi tiêu chuẩn Olympic dưới tòa nhà. Đặc biệt, vào tháng 5 vừa qua, Xavier đã giành chiến thắng trong giải đấu Summer Gathering, khiến mình và vợ vô cùng bất ngờ. Thật khó để tin rằng cậu bé từng khóc đòi không đi học nay lại giành được huy chương JiuJitsu.

Hình ảnh Xavier và phụ huynh trong hoạt động hàng ngày

5. Anh có thể chia sẻ kỹ hơn về cách Xavier thoát khỏi việc bắt nạt bằng lời nói được không?

Khi học lớp một, Xavier thường bị chế giễu và miệt thị bởi một học sinh lớp năm khi đi chung xe buýt của trường. Vì chênh lệch về thể trạng, Xavier cảm thấy bị mắc kẹt trong xe buýt, không thể thoát ra được. Xavier bị ảnh hưởng rất nhiều bởi những gì đã diễn ra, và thường xuyên nghĩ về những điều sẽ tiếp tục diễn ra với bé mỗi khi sắp phải đặt chân lên xe buýt đến trường. 

Mình đã khuyên Xavier không nên quá quan tâm đến những lời chế giễu thậm chí nên phản kháng lại bằng hành động nếu đó là cần thiết, nhưng bé không thể.

Sau thời gian tập luyện, mình cho rằng Xavier nhận ra sự vô hại của những lời nói, và nếu sự việc có diễn biến quá đà thành hành động, bé cũng có thể tưởng tượng ra trước cách sẽ phản ứng lại, điều mà trước khi biết JiuJitsu bé không làm được.

Tinh thần mạnh mẽ giúp Xavier tránh được tổn thương gây ra những lời trêu chọc, và khi nhóm bắt nạt nhận ra Xavier không còn bị ảnh hưởng nữa thì sự việc cũng dần chấm dứt.

6. Vậy còn việc Xavier suy nghĩ và tiếp cận vấn đề một cách chiến lược hơn. Chữ “chiến lược” nghe có vẻ hơi to lớn khi mô tả về suy nghĩ của một bạn nhỏ. Anh có thể giải thích kỹ hơn ý này được không?

Nếu bạn hiểu từ “Chiến lược” (strategy) như một ý tưởng (concept) thì sẽ hiểu rõ ý mình hơn, mình ví dụ nhé.  

Việc học JiuJitsu cũng giống như chơi cờ. Khi chơi cờ, các bạn bắt đầu học cách suy nghĩ có trình tự và tính toán các nước đi để chiến thắng – mấu chốt là nghĩ trước nước đi của đối thủ, rồi hành động. JiuJitsu cũng thúc đẩy Xavier suy nghĩ theo cách tương tự. 

Chỉ vài ngày trước, Xavier khoe với mình về một trận đấu tập, trong đó bé đã cố tình làm một hành động khiến khiến đối thủ hiểu sai kỹ thuật mà Xavier định sử dụng. Rồi ngay khi đối thủ phản ứng với hành động “nhử” của bé, Xavier đã thực hiện một kỹ thuật khác và giành chiến thắng.

Mình tin rằng kỹ năng suy nghĩ, lập kế hoạch và tính toán các bước hành động không chỉ có giá trị trong việc tập luyện JiuJitsu mà còn có thể áp dụng trong học tập và công việc sau này của Xavier. Việc này giúp bé phát triển khả năng phân tích tình huống, tìm ra giải pháp và chuẩn bị tốt cho những thử thách trong tương lai.

Hình ảnh phụ huynh và Xavier khi còn nhỏ

7. Tại sao anh chọn JiuJitsu mà không phải các bộ môn khác?

Theo mình, nếu phải đối mặt với tình huống buộc phải chiến đấu, JiuJitsu sẽ là lựa chọn an toàn hơn so với các môn võ khác. Những môn đánh đứng (striking) gồm các đòn đấm đá có thể rất hiệu quả trong việc tự vệ, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương nghiêm trọng cho đối thủ như gãy hàm, gãy cằm hay làm bất tỉnh, mặc dù đó có thể là tự vệ chính đáng. Tuy nhiên, việc sử dụng các đòn đánh như vậy đôi khi lại dẫn đến những vấn đề pháp lý khó kiểm soát sau này.

JiuJitsu, ngược lại, chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát, khống chế và điều khiển cơ thể đối phương. Trong những tình huống mâu thuẫn, JiuJitsu là lựa chọn tốt hơn, giúp các bé có thể tự bảo vệ bản thân hoặc bảo vệ người khác mà không lo ngại về các vấn đề pháp lý phát sinh. Kỹ năng này không chỉ giúp các bé mạnh mẽ hơn về thể chất mà còn tạo ra sự tự tin và khả năng xử lý tình huống một cách thông minh, hiệu quả.

8. Cảm nhận của anh thế nào trước những sự thay đổi tích cực của Xavier?

Nhìn thấy Xavier trưởng thành cả về thể chất lẫn tinh thần thông qua việc tập luyện JiuJitsu thực sự là một trải nghiệm vô cùng đáng quý đối với mình. Là một người cha, mình luôn cảm thấy hạnh phúc nhất khi có thể trao cho con những điều kiện cần thiết để con phát triển và vượt trội hơn. Và khi chứng kiến Xavier đạt được những thành tựu đó, niềm tự hào trong mình càng lớn hơn.

Mục tiêu của mình là đồng hành cùng Xavier trên hành trình hoàn thiện bản thân. Mình mong muốn Xavier có được mọi cơ hội để trở nên giỏi hơn mình, ở mọi khía cạnh có thể. Những bước tiến tích cực của Xavier trong JiuJitsu càng làm mình tin tưởng rằng con đang đi đúng hướng để đạt được những điều đó.

Cảm ơn anh đã chia sẻ. Chúc Xavier ngày càng tiến bộ và gia đình mình ngày càng hạnh phúc!